CÔ ĐƠN

 

- “Without great solitude, no serious work is possible.” (Picasso)

(Nếu không có sự cô độc lớn lao, không một tác phẩm tử tế nào được sinh ra)
 

- "Người không chịu nổi sự cô đơn sẽ chọn cách giao tiếp, còn người không chịu nổi sự hoạt ngôn sẽ chọn cách làm quen với cô đơn"

(?)

 

1. Con cá buồm hồng cô đơn của tôi

Tôi không hay suy nghĩ về sự cô đơn, vì nó không là vấn đề đối với tôi. Đối với một công việc, nếu xem nó nặng nhọc như một khổ dịch thì mình cứ nghĩ tới nó mãi vì muốn trăm phương ngàn kế thoát ra khỏi nó, nhưng nếu công việc đó là một sự hứng thú mình đang thưởng ngoạn thì ta cứ việc vui vẻ trầm mình trong nó, cần gì suy gẫm hoài về nó làm chi!

 

Rồi tôi nhiều lần đi thăm các Thầy học cũ, lần nào trở về cũng thơ thẩn mấy ngày. Tôi cứ ngẫm nghĩ trầm mặc mãi trong cõi cô đơn của mấy Thầy, thứ cô đơn có thể gặm nhấm từ từ rồi giết chết cả tinh thần lẫn thể xác một ai đó, thứ cô đơn mà ngược lại có thể cho tôi một không gian riêng tư và sự thoải mái không có chi sánh được.

 

Trước khi nói tới nói tới cảnh cô đơn của con người, tôi muốn kể bạn nghe chuyện con cá buồm hồng cô đơn của tôi.

Vào đợt hai Covid 19 giữa năm nay, thằng bạn của con trai tôi, một kiến trúc sư hay mày mò làm ra các món đồ khéo léo và hữu ích dùng trong nhà, sẵn làm cho nhà nó một cây đèn khử khuẩn chiếu tia UV Ozone, nó làm luôn cho nhà tôi một cây. Nguyên tắc sử dụng đèn khử khuẩn là trong khi chiếu đèn, trong phòng tuyệt nhiên không được có người vì tia cực tím rất có hại cho da và mắt, nhứt là cây đèn bóng mét hai này hiệu quả khử khuẩn rất mạnh nên thải khí Ozone mùi nồng nặc.

Nhưng kẹt cái hồ cá "đa quốc gia" với mấy chục sinh mạng gồm hai con chép đuôi dài vàng rực và lũ hồng kim, buồm hồng, buồm xanh và bảy màu, hồ lại vừa nặng vừa cồng kềnh biết chuyển đi đâu. Nhà chật lắm lẽ ra không nên bon chen, nhưng cái hồ cá này thật sự cứu vãn bầu không khí khô cứng của hàng hàng kệ sách cũ kỹ ảm đạm trong phòng dạy học. (Phải mở thêm cái ngoặc ở đây về mấy con cá, sở dĩ lâu nay chúng được khỏe mạnh phởn phơ uốn lượn khoe sắc, đó là nhờ ơn sư phụ Duc Nguyen đã tận tình "dạy hàm thụ" một khóa chăm sóc cá kiểng trong mùa mưa bão). Mà nhà chật như nêm vô phương đâu còn nơi để dời hồ cá, thôi đành lấy vải dày che lại mỗi khi chiếu đèn khử khuẩn, cứ nghĩ chắc hổng sao...

Thế rồi các liệt sĩ từ từ ra đi, trong vòng một tháng hy sinh hết mười bảy mạng vừa lớn vừa trung vừa tí nị. Còn lại năm em buồm hồng và một cụ tỳ bà (cá lau kiếng) trường chinh tử thủ. Tôi bắt đầu đem cho bớt học trò mấy bọc lăng quăng khô Thái Lan mua để dành, vì mấy trự còn lại tuy sống sót nhưng không còn tung tăng vui vẻ như trước nữa mà bơ phờ e dè núp sau đám rong và bắt đầu ăn ít như giữ eo! Rồi cứ cách ba bốn bữa lại làm lễ truy điệu cho một vị, cho tới nay còn lại duy nhứt một anh hùng bất khuất. Nó là con buồm hồng nhỏ nhứt bầy, hay bị bắt nạt nhứt, do vậy cũng nhút nhát nhứt.

 

Bàn viết của tôi kế bên hồ cá, nên thỉnh thoảng tôi hay buông viết quan sát cuộc sống đơn độc của kẻ sống sót. Giống buồm hồng vốn có cách hành xử rất lạ. Khi được cho ăn, chúng không vui vẻ xúm xít tụ lại ăn mồi như các giống cá khác. Chúng luôn tỉnh bơ khoan thai ở tầng nước thấp vờ như khinh khỉnh xem thường lũ tham ăn phàm phu tục tử trên kia đang lanh chanh tranh mồi xao động mặt nước. Rồi chợt vụt như mũi tên, chúng bắn vọt lên ngoạm một chấm mồi, đôi khi làm mấy con bảy màu thân phận nhược tiểu nhát hít nhảy tửng lên vì giật mình, rồi xẹt bắn mình xuống phía dưới tỉnh rụi như chưa từng có chuyện gì xảy ra, cứ thế cho tới khi no bụng. Giống y như những gã đạo đức giả lúc nào cũng khệnh khạng ra vẻ ta đây trong sạch mà âm thầm há mõm chấm mút trong chớp mắt, mà gương mặt lúc nào cũng nghiêm chỉnh cao đạo, miệng hô hào trong sạch, cao thượng và nhân ái!

 

Con buồm hồng còn lại trong hồ một mình một cõi thênh thang. Nó hay thong dong tha thẩn trong đám rong tím rong xanh hoặc núp mình thư giãn sau cái máy lọc nước, thỉnh thoảng lại thả người lơ mơ trong đám bọt không khí máy lọc vừa mới phun, để dòng nước cuốn nó lộn mèo đưa cái bụng trắng lấp lánh làm tôi hết hồn tưởng nó đã chết, rồi láu lỉnh xẹt nhanh lên đớp miếng mồi và như chớp lao xuống ẩn mình gọn hơ trong đám rong. Sinh vật cang cường độc nhứt sống sót sau thảm họa tia UV mà tôi là thủ phạm đáng trách vì không có chỗ dời hồ cá! Nó giờ giống y như anh chàng Will Smith trong phim "I'm Legend", đơn độc sinh tồn trong thành phố hoang tàn sau thảm họa Zombies. Nhưng nó sung sướng hơn Will Smith nhiều, vì nơi ở của nó đâu có hoang tàn, thậm chí còn trong sạch hơn; và nó được nuôi ăn, không phải xách súng đi săn giữa bao nhiêu kẻ thù ghê gớm. Nói theo kiểu nhà văn Hoàng Hải Thủy, nó được an toàn 500%! Một gã/cô nàng hạnh phúc!

 

Quan sát nó mãi, nhiều lúc tôi tự hỏi: Không có kẻ thù, nhưng không có bạn - bạn tâm giao, bạn tình, bạn đời - liệu nó có hạnh phúc??? Phải chăng ta vẫn có thể hạnh phúc trong cô đơn???

 

Depuis, elle me fait des nuits blanches.

Elle s'est pendue à mon cou,

Elle s'est enroulée à mes hanches

Elle se couche à mes genoux.

Partout, elle me fait escorte

Et elle me suit, pas à pas.

Elle m'attend devant ma porte.

Elle est revenue, elle est là,

La solitude, la solitude..

(Chanson - La Solitude)

 

2. Những cách nhìn "cô đơn"

"There is a big difference between solitude and loneliness. Loneliness is a negative state, marked by a sense of isolation. One feels that something is missing. ... Solitude is the state of being alone without being lonely (Dean Griffiths).

(Có sự khác biệt rõ ràng giữa "cô độc" và "cô đơn". "Cô đơn" là một tình trạng tiêu cực, hàm nghĩa bị cô lập. Thứ cảm giác có gì đó mất mác... "Cô độc" là tình trạng chỉ có một mình nhưng không cảm thấy cô đơn).

 

Ở đây xin nói trước tôi không tung hô cô đơn và dìm đi giá trị và sức mạnh của việc cộng tác hữu hiệu và sống hòa hợp với cộng đồng. Tôi chỉ muốn suy gẫm về sự cô đơn ở cả hai phương diện khách quan và chủ quan, nói khác đi tôi không định phân biệt hay chỉ trích sự "cô đơn không tự nguyện" (một người luôn thấy bơ vơ phiền não khi cảm thấy mình luôn bị cô lập giữa trùng trùng cách biệt với tha nhân), hay "cô đơn tự nguyện" (những người luôn cảm thấy dễ chịu khi ở một mình vì thích sự riêng tư và tĩnh lặng).

 

Dù tự nguyện hay không thì, theo nghiên cứu khoa học, người sống một mình, không giao tiếp xã hội thường xuyên hay có ít mối quan hệ cộng đồng, luôn có nguy cơ tử vong cao hơn 26% so với những người hoạt bát thích giao tiếp và tương tác xã hội thường xuyên (nhưng đây lại là một vấn đề khác: biết đâu có người quan trọng "chất" hơn "lượng", chỉ cần sống khỏe chớ không cần sống lâu!), thậm chí còn có thể đi tìm cái chết mặc dù đôi khi cuộc sống vẫn rực ánh hào quang: Ngôi sao màn bạc Marilyn Monroe, nhà văn Ernest Hemingway, họa sĩ Van Gogh, danh hài Robin Williams, Jiah Khan nữ diễn viên Ấn Độ, Kurt Cobain nghệ sĩ Mỹ, ca sĩ Thụy Điển Avicii...

 

Và thật đáng ngạc nhiên và tức cười, thống kê cho thấy hơn 60% số người cô đơn là những người đã kết hôn!

 

Pour avoir si souvent dormi

Avec ma solitude

Je m'en suis faite presque une amie

Une douce habitude

Elle ne me quitte pas d'un pas

Fidèle comme une ombre

Elle m'a suivi çà et là

Aux quatres coins du monde

Non, je ne suis jamais seul

Avec ma solitude.

(La solitude - Georges Moustaki)

 

Tôi có cô bạn ở Canada, một phụ nữ giàu có xinh đẹp và đầy lòng trắc ẩn, thường dành ra vài ngày trong tuần để làm việc thiện nguyện trong một Nursing home. Bạn nói đôi khi những ông bà cụ già dúi tiền vào tay mình để xin mình ở lại thêm một chút chuyện trò với họ. Dĩ nhiên bạn tôi luôn sẵn lòng ngồi lại mà không cần điều kiện gì để mang lại chút hơi ấm cảm thông cho những cõi lòng lạnh lẽo vì xa cách người thân. Bạn tôi nói Covid19 đã lấy đi cả trăm người già nơi đó, và rồi những mái đầu bạc ngày càng trắng xóa, những ánh mắt xa xăm lại càng xa xăm hơn khi tình trạng dịch bệnh lan rộng nên càng hạn chế thân nhân thăm viếng.

 

Càng giàu có, càng cô đơn! Bà lối xóm của tôi, đảng viên 50 năm, góa chồng, không con, cuộc sống sung túc thoải mái. Bà tốt bụng, rộng rãi, và rất sợ cô đơn, nên nghiễm nhiên căn nhà bà như cơ quan Việt tấn xã, là nơi tụ tập các bà tám, chuyên thu và phát tất cả những thông tin nóng hổi trong xóm. Bà không biết xài máy tính, điện thoại thì chỉ nghe gọi, ghét chó mèo, không thích cây kiểng, cũng chẳng mặn mòi gì với chuyện du lịch đó đây, sách báo thì chỉ đọc duy nhứt tờ Sài Gòn Giải Phóng của Phường phát tặng. Thương cho người quá ít thú vui riêng!

Ban ngày căn nhà bà luôn rôm rả tiếng cười nói của mấy bà lối xóm khi hết việc nhà rảnh rỗi tạt ngang góp chuyện. Nhưng khi đêm về... đó là lúc nỗi cô đơn phồng lên choán hết diện tích căn nhà, làm nặng trĩu trái tim èo ọt hay làm reo, hành hạ mấy cái khớp sưng vù vì không chịu nổi sức nặng toàn thân, kéo huyết áp lên chót vót, kèm theo triệu chứng rối loạn tiền đình trường kỳ khiến đầu nhức như búa bổ, và căn bệnh tiểu đường khiến bà phải nửa đêm bò dậy tự chích insuline... Cô đơn bệnh tật hành hạ kèm nỗi chán nản người thân xâu xé lợi dụng, bà cứ lăm le tự tử hoài...Một cuộc sống dư ăn dư mặc không cần lo cơm áo, không có trách nhiệm hay bổn phận gì với ai, hoàn toàn độc-lập-tự-do sao cũng không hạnh-phúc???

 

There you are

In a darkened room

And you're all alone

Looking out the window

Your heart is cold and lost the will to love

Like a broken arrow

(Ricky Martin - Nobody Wants to Be Lonely)

 

Nói chuyện cô đơn của người già, tôi lại nhớ tới người Thầy cũ trong lần thăm viếng vừa rồi, Thầy cứ cầm tay tôi trong hai bàn tay Thầy và lặp đi lặp lại câu nói: "Gặp em Thầy mừng lắm... Nói chuyện với em Thầy vui lắm...". Thầy còn dặn tôi thỉnh thoảng gọi cho Thầy, và nếu có thể, thu xếp đi thăm Thầy đôi tháng một lần!

Tôi hay tự hỏi không biết khi tôi đi tới cuối con đường, tôi có thể có cái nhu cầu bức thiết đó không, cái nhu cầu muốn có bên mình một người để cùng nhắc lại những kỷ niệm vàng son của một thời trai trẻ, để ủi an cho tạm quên đi những bệnh tật hành hạ khổ ải xác thân? (Với tính cách của tôi, tôi không chắc chắn lắm đâu!)

 

Tôi còn có một người Thầy khác, cũng cô độc lắm trong tuổi xế chiều. Thầy sống nội tâm nên thường cố cam chịu và chấp nhận cô đơn như lẽ tự nhiên của con người ở những ngày còn lại. Những mail Thầy gởi cho tôi luôn ẩn hiện sự chấp nhận lặng lẽ đó, và thấp thoáng những ý tưởng Phật pháp thông tuệ và sâu sắc, đi kèm với những ca từ đầy tính triết lý của Trịnh Công Sơn.

 

Hiển nhiên tôi nhìn thấy những thái độ đối với cô đơn hoàn toàn khác biệt, dù người nào cũng buồn bã quạnh hiu trong tuổi xế chiều.

 

Lonely, I'm Mr. Lonely

I have nobody for my own

Now I am so lonely, I'm Mr. Lonely

Wish I had someone to call on the phoneNow I'm a soldier, a lonely soldier

Away from home through no wish of my own

That's why I'm lonely, I'm Mr. Lonely

I wish that I could go back homeLetters, never a letter

I get no letters in the mail

I've been forgotten, yes, forgotten

Oh, how I wonder, how…(Mr. Lonely- Bobby Vinton)

https://www.youtube.com/watch?v=_zSecRAFM14

 

3. Tôi nhìn tôi "cô đơn"

Bạn ngạc nhiên không, vì trên đời này còn có một sở thích, đó là thích cô đơn!

Cô đơn cũng có mặt tích cực đối với một người thích được trầm mình trong bóng tối - bóng tối của đêm đen thật sự và bóng râm bên lề cuộc đời, nghĩa là không thích lộ diện ra ngoài xã hội. Thứ cô đơn không làm ta sợ hãi chán chường, mà là một môi trường luôn được mong đợi trong cõi yên bình cho minh triết và sáng tạo - một sự xa xỉ hiếm có gần như một phép màu nếu bạn sống giữa một thành phố đang bị nạn nhân mãn đe dọa, với tiếng ồn trăm kiểu vây quanh.

 

Hiếu kỳ, tôi đi tìm tôi trong những key words "thích cô đơn", và kinh ngạc khi thấy con người mình có tất cả những dấu hiệu không đáng khuyến khích: sợ đám đông và lọt thỏm giữa những cuộc vui, luôn muốn tách ra khỏi thế giới bên ngoài, giữ khoảng cách để cảm thấy thoải mái, cả về thể chất lẫn tinh thần, thích làm mọi thứ một mình, sống một mình nhưng không hề cảm thấy nhàm chán, trân quý mọi cơ hội được ở một mình, không cảm thấy thôi thúc phải liên tục giữ liên lạc với người khác trong thời gian dài, luôn thức rất khuya để xem một bộ phim hay trong đó có những cuộc tình trong sáng và cao thượng, hoặc đôi khi đơn giản là chỉ muốn hòa mình vào bóng tối, cứ nghe đi nghe lại mãi một bản nhạc, thích đi du lịch một mình, thích hưởng thụ những cuối tuần thoải mái không ràng buộc, ngại kết bạn và gặp gỡ người mới... Ôi chao!

 

Đôi khi tôi hay tự hỏi, chẳng biết mình có kỳ dị lắm không, trong khi bạn bè tôi dô dô vui vẻ ở những quán ăn sang trọng và tinh tế, tôi lại tha thiết muốn hưởng một buổi tối yên tĩnh ở nhà, mặc một bộ đồ ngủ thoải mái và xem bộ phim thú vị. Nó mang lại cho tôi niềm vui lớn hơn nhiều so với việc bỏ thời gian đi shopping hoặc làm đẹp, nên tôi luôn tận dụng thời gian ít ỏi còn lại để làm những gì mình thích và tận hưởng nó như một đặc ân lúc cuối đời. Cô đơn không làm khó được tôi vì tôi sống khép kín chớ không-thể-không-hòa-nhập. Và tôi nghĩ có thể tự tin về bản thân là một trong những tính cách đầu tiên của một người yêu thích cô đơn ở mức độ chấp nhận được không đi tới chỗ cực đoan.

 

Thật ra cũng thú vị lắm khi thỉnh thoảng được ra ngoài gặp vài đứa bạn thân để tán gẫu. Lúc đó ta đâu còn là những người lớn chững chạc nữa, mà trở thành những đứa trẻ sống lâu, tha hồ nhí nhố một trăm lẻ một chuyện trên trời dưới đất, và cảm thấy hạnh phúc khi vẫn còn được gặp hay liên lạc với những đứa bạn dễ thương, những người bạn của năm mươi năm về trước! Chia sẻ những trải nghiệm, cho hay nhận lời khuyên, tâm sự những điều u ẩn không thể nói với ngay chính những người thân của mình, những điều đó chúng ta chỉ có thể kể lể với đôi người bạn thân, do vậy ta cần "bạn" và không thích "bè". Quý hồ tinh bất quý hồ đa, bạn ít thôi nhưng thật lòng với nhau, không có cái cảnh "bằng mặt không bằng lòng", không có những nụ cười giả tạo, ngoài mặt nói cười thơn thớt mà ghìm nhau nhau từng chút để ganh ghét hay xem thường. Một người thích cô đơn chỉ cần bấy nhiêu, nên cuộc sống hiếm khi cảm thấy nhàm chán vì biết rõ mình thích gì, cần và không cần phải làm gì.

 

Đầu tháng Tư 2020, lần đầu tiên trong lịch sử Việt Nam, social distancing do nạn dịch Covid 19 diễn ra kéo theo bao nhiêu bức bối, trầm cảm và xung đột gia đình. Những người tánh hướng ngoại nào giờ đã quen sống bầy đàn, lúc ấy cảm thấy ngột ngạt tù túng thậm chí muốn phát điên khi phải quẩn quanh giữa bốn bức tường của chính căn nhà mình, ăn rồi ngủ! Trong khi những người đã quen với cuộc sống khép kín lại thấy chẳng có gì ghê gớm, thậm chí còn cảm thấy tiện lợi hơn vì khi ngại tới chợ là nơi đông người dễ lây nhiễm, giờ chỉ cần một cú nhấp chuột đặt hàng online là có người đem tới tận nhà. Rồi lợi dụng thời gian cách ly để có nhiều dịp sum họp gia đình hơn, đọc sách xem phim nhiều hơn, và hoàn thiện con người mình hơn qua những kỹ năng còn thiếu sót mà lâu nay cuộc sống cơm áo tất bật bươn bả không có nhiều thì giờ để trau giồi.

 

Như vậy, cùng một sự kiện, xấu hay tốt, khó chịu hay không, đều tùy tính cách và cách nhìn của mỗi người đối với sự kiện đó ra sao.

 

Dẫu sao, bản chất con người luôn có hai thôi thúc mâu thuẫn: chúng ta yêu và muốn được yêu, đồng thời chúng ta cũng khao khát sự riêng tư và độc lập. Cho nên trong giáo dục, phải chăng nên dạy trẻ nhỏ cách làm việc nhóm, nhưng cũng cần thiết dạy chúng chủ động dấn thân để tự mình thực hiện hoặc đeo đuổi một đam mê lành mạnh hay một ngành chuyên môn lâu dài và bền bỉ. Trong khoa học, sự hợp tác trong phòng thí nghiệm đưa đến những kết quả diệu kỳ, nhưng cũng có những nhà khoa học tính cách hướng nội lại rất cần yên tĩnh và riêng tư để có thể thăng hoa khả năng sáng tạo và hiệu suất làm việc tới mức tối ưu.

 

Khi tôi đọc về nỗi cô đơn, đoạn văn dưới đây làm tôi vừa thú vị vừa buồn cười:

"Tôi không cho rằng con người là một hòn đảo. Cuộc sống là vô nghĩa khi chúng ta không có tình yêu, lòng tin, và tình bạn.

...Và những người có khả năng sáng tạo phi thường nhất, trong nhiều ngành nghề khác nhau, phần lớn lại là những người hướng nội, dựa theo một nghiên cứu của hai nhà tâm lý học Mihaly Csikszentmihalyi và Gregory Feist.Họ đủ hướng ngoại để chia sẻ và thúc đẩy những ý tưởng, nhưng họ luôn nhận thức về bản thân như là một cá nhân độc lập.

...Nói cách khác, một người ngồi yên lặng dưới gốc cây ngoài vườn (trong khi những người khác đang rôm rả cụng ly trong nhà) khả năng cao hơn sẽ có táo rơi vào đầu!" (Newton là một trong những người hướng nội vĩ đại nhất trong lịch sử nhân loại: William Wordsworth đã miêu tả ông qua đoạn thơ sau: “Mãi mãi một trí tuệ/ Hành hương qua những biển cả xa lạ của suy tư, trong cô độc.”)

(New York Times)

 

Tôi vẫn còn nhớ quay quắt cái thời đẹp đẽ nhứt của tuổi thanh xuân tươi hồng, đã phải oan uổng chôn đời trong rẫy rừng, trong khi vẫn liên tục ném mình vào những chuyến đi vô vọng. Gần mười năm sau tôi mới trở lại Sài Gòn nối tiếp "giấc mộng con" ở Đại học Tổng hợp.Rảnh rỗi ngồi gẫm lại mới thấy những ngày miễn cưỡng làm thôn nữ, ngày nhổ cỏ trồng trọt tối học ôn dưới ánh sáng tù mù của ngọn đèn dầu, tôi chưa bao giờ thèm muốn ánh sáng kinh thành (cái kinh thành đầy xa lạ và khốn khổ đó đâu còn là chỗ nương thân cho anh chị em chúng tôi!), cũng chưa bao giờ vì mặc áo vá mà thèm thuồng bộ váy rực rỡ và tiếc cho vóc dáng thanh xuân dần mai một nơi quê mùa. Chỉ có một thôi thúc duy nhứt là thoát khỏi lòng giếng tăm tối để được toại chí trong giấc mộng công danh dở dang tức tưởi! Trong thời gian gần mười năm trời đằng đẵng đó, nếu là người ham vui có lẽ tôi đã phát điên vì cái "mộng vuông" phải nằm bó rọ trong một "lỗ tròn" oan nghiệt (A square peg in a round hole). Vậy mà ngược lại, đó là thời gian duy nhứt tôi được thanh thản bên thiên nhiên xanh mút mắt, cách xa những sinh vật ác độc và đạo đức giả, sống hồn nhiên với heo bò gà vịt, chiều chiều nằm lăn trên trảng cỏ mênh mông mà giỡn tưng bừng với mấy con chó con mèo.

 

Cô đơn chăng? Rất nhiều, nếu cứ mãi nhớ về những ngày hạnh phúc ấm êm thoát cái tan đàn sẩy nghé, nếu cứ lạc lõng nơi xa lạ với những người lối xóm cứ chăm chăm để ý coi "nhà giàu Sài Gòn" làm ăn ra sao (đó là họ gọi mỉa mình vậy) và cười nhếch mép khi thấy mình làm ruộng làm rẫy chẳng ra hồn, nếu cứ nhìn mãi những bông dừa cạn tím buồn chìm dần trong hoàng hôn mà nhớ về những cành mai ngày Tết nghiêng mình kiêu sa trong cái lộc bình quý giá của Ngoại, và nếu cứ nghe tiếng pháo giao thừa mà ngỡ như tiếng uất nghẹn chớp bể mưa nguồn khi nhớ về những ngày cuối năm sum họp gia đình yên vui cũ...

 

Hò ơ... Rồng chầu ngoài Huế, ngựa tế Đồng Nai,

Con sông nước sâu sao cứ chảy hoài,

Thương người xa xứ lạc loài tới đây...

 

Rồi mọi thứ cũng dần ổn định sau khi đã... chạm đáy! Càng về già, dù đã có thể thảnh thơi để đi đó đây chút ít, tôi vẫn lười ló mặt ra ngoài, dần sợ những mối quan tâm hời hợt, những mối quan hệ xã giao "có cho có", càng ngại ngùng những ồn ào quanh mình : tôi ghét một tiếng còi xe vô duyên chát chúa trong ngõ nhỏ, không ưa những tiếng động ồn ả, cho dù đó là âm thanh Karaoke ầm ĩ với giọng lè nhè ngang phè của đám người đang ngà ngà say cách đó vài căn, tiếng chuông mõ tụng niệm rền rĩ vào những lúc người ta cần nghỉ ngơi nhứt ở căn đối diện, hay tiếng hát thánh ca vang rền của cả gia đình sát nhà mà tôi bị bắt phải nghe mỗi hừng sáng (dù tôi vẫn lầm thầm đọc chú Đại Bi và Bát Nhã tâm kinh mỗi ngày và thỉnh thoảng cũng nghêu ngao nho nhỏ vài bài Thánh ca!) . Tôi trang bị cho căn phòng của mình dễ chịu tối đa, tương đối cách âm, để nó trở thành thế giới của riêng tôi, an toàn và tĩnh lặng, nơi đó tôi thu tôi vào một góc thoải mái, tha hồ cất kín tâm tư, gần như chỉ giải bày qua ngòi bút và những trang giấy. Một cuộc sống thụ động và gần như ẩn cư giữa những bộn bề nơi phố thị.

Sau những mất mát, tan tác, con chim trúng tên đôi lần mãi sợ cành cong.

Cho nên dù tôi có một gia đình yên ấm, một nghề nghiệp ổn định và được quý mến, những người bạn (online và offline) thật dễ thương, những mối quan hệ gia đình và xã hội khá tốt đẹp, nhưng tôi vẫn chỉ là người cô đơn với hạnh phúc một mình.

 

Life is a moment in space

When the dream is gone

It's a lonelier place

I kiss the morning goodbye

But down inside you know

We never know why

The road is narrow and long

(Woman in love - Barry and Robin Gibb)

 

 

SG, 1/11/2020

Trần Cẩm Quỳnh-Như

​

______________________